[ Pobierz całość w formacie PDF ]

węglowodanów, a ponadto bardzo wartościowe białka pochodzące z krwi oraz tłuszcze. Najlepiej
spożywać ją na gorąco, z dużą ilością tłuszczu, odsmażoną na stopionej słoninie lub boczku.
*' Patrz odnośnik.
Bardzo ważne w żywieniu człowieka są chrząstki, tkanka . łączna, skórki wieprzowe. Gdyby w
przeciętnej diecie współczesnego człowieka było dostatecznie dużo składników wyciągowych z kości,
chrząstek, błon, ścięgien, tkanki łącznej, a więc łych elementów w mięsie, które konsekwentnie
odrzucane są przy jego obróbce jako niejadalne, nie byłoby chorób zwyrodnieniowych stawów i
kręgosłupa czy osteoporozy.
Sery, wszystkie ich rodzaje i gatunki, oraz inne produkty mleczne, zwłaszcza śmietana,
zawierają również białko o wysokiej wartości odżywczej. Powinny być obok jajek głównym zródłem
białka dla człowieka.
Mleko zawiera dwa bardzo wartościowe składniki: wartościowe białko i bardzo wartościowy
tłuszcz, ale zawiera także cukier mleczny, tzw. laktozę, występującą w niekorzystnej proporcji do
składników pozostałych, toteż nie powinno być spożywane w większej ilości. Ci, którzy bardzo lubią
mleko, mogą go trochę wypijać, ale nie więcej niż szklankę dziennie i dodawać do niego śmietankę
lub masło.
W mleku kupujemy 90% wody. Należy raczej kupować skoncentrowane produkty mleczne,
które zawierają dużo białka i tłuszczu, a możliwie mało cukru i wody. Należy do nich
wysokoprocentowa, maksymalnie zagęszczona śmietana, a przede wszystkim sery: białe, żółte,
topione, pleśniowe, z mleka krowiego, koziego i owczego. Ale wszystkie one są za chude, wymagają
więc dodatku tłuszczu (śmietany lub masła) albo też przetworzenia na różne potrawy z dodatkiem
jajek, masła lub innego tłuszczu zwierzęcego.
Wbrew utartym poglądom białko mięsa nie jest białkiem najwartościowszym. Wymieniam je
więc na ostatnim miejscu, rozumiejąc przez  mięso" mięśnie zwierząt rzeznych. Nie nadaje się ono do
budowy i przebudowy wątroby, nerek, mózgu, chrząstek, stawów, tkanki łącznej, naczyń
krwionośnych. Wprawdzie człowiek ma dużo mięśni, ale białka w mięśniach wymieniają się powoli,
więc zapotrzebowanie na białko służące do ich budowy i odbudowy jest niewielkie. Trzeba 180 dni,
by wymieniła się połowa białek mięśni, a tylko 10 dni, by wymieniła się połowa białek wątroby.
Z mięs najlepsze z punktu widzenia wartości odżywczych jest i to, którego skład chemiczny
jest najbardziej zbliżony do składu; ciała ludzkiego. Zgodnie z tym najlepsze dla człowieka jest mięso
wieprzowe.
Mięso nie powinno być zjadane surowe (np. jako tatar), lecz przed spożyciem maksymalnie
przetworzone. Obróbka kulinarna, a więc rozdrabnianie, mielenie, pieczenie, smażenie, gotowanie itd.
to w pewnym sensie  trawienie" poza organizmem. Nie jest rozsądne zmuszanie przewodu
pokarmowego do wykonywania czynności, które z powodzeniem mogą być wykonane poza nim.
Oszczędzi on wtedy energię zużywaną na trawienie i lepiej przyswoi składniki odżywcze zawarte w
pokarmie. Nie należy też jeść mięsa zbyt świeżego. Przed spożyciem powinno być dojrzałe i
nadtrawione. Można je przechowywać przez krótki okres w mleku lub zaprawie octowej, można je
zapeklować albo przetrzymać w zaprawie z jarzyn lub przypraw.
Mięso drobiowe ma niższą wartość odżywczą niż wieprzowina, wołowina czy baranina.
Szczególnie niska jest wartość mięsa brojlerów.
Spożycie ryb w Polsce jest niewielkie. Ryby przestały być tanim zródłem białka. Skład mięsa
ryb odbiega znacznie od składu ciała ludzkiego, a więc i jego przydatność w żywieniu jest mała.
Nawet bardzo tłuste ryby: łosoś, śledz, płoć, karp czy węgorz, mają mniej tłuszczu niż baranina czy
wieprzowina. Ryby jako produkt spożywczy zawierają dużo odpadów i dużo wody. Podobną ilość
białka i tłuszczu możemy kupić znacznie taniej w innych produktach.
5. Węglowodany tak, ale ile?
Węglowodany są to związki chemiczne zawierające jedną trzecią węgla i dwie trzecie wody. W
technice paliwo o takim składzie nie nadaje się nawet do parowozu. 1 g wodoru daje po spaleniu 34,3 kcal, 1 g
węgla 7,87 kcal, alg węglowodanu (glukozy) 3,73 kcal. Niska wartość kaloryczna węglowodanów jest więc
oczywista.
Nie jedząc węglowodanów wcale, człowiek może wytworzyć potrzebną ich ilość z glicerolu i
białka. Aby organizmu nie zmuszać do tego, lepiej jest dostarczać mu niewielką ilość węglowodanów
w pożywieniu.
W jakich produktach można te węglowodany dostarczać? Mogą to być produkty zbożowe,
warzywa, owoce i inne zawierające węglowodany . Jest to w zasadzie dowolne. Liczy się natomiast
ilość węglowodanów, której na dobę nie należy przekraczać. Dla człowieka dorosłego
najkorzystniejszą ilością węglowodanów na dobę jest 50 g, a ściślej 0,8 g na kilogram należnej wagi
ciała. Jeśli będą to węglowodany złożone, tzn. skrobia, granicą dopuszczalną jest 100 g na dobę, a
spożywanie ich powyżej 150 g na dobę staje się szkodliwe dla zdrowia.
Należy pamiętać, że węglowodany stanowią w produktach węglowodanowych tylko pewien
procent. Na przykład: chleb zawiera ich około 53%, a ziemniaki 15%, dlatego, aby wprowadzić do
organizmu 50 g węglowodanów dziennie, można zjeść około 10 dag chleba lub 30 dag ziemniaków,
pod warunkiem że w ciągu dnia nie będziemy już jeść więcej żadnych produktów węglowodanowych.
Podobnie jak białka i tłuszcze, tak i węglowodany, jako pożywienie człowieka, mogą być
lepsze lub gorsze. Lepsze są te zawarte w produktach zbożowych i niesłodkich warzywach niż te z
cukru buraczanego, słodkich owoców i miodu. Węglowodany ze skrobi wchłaniają się wolniej z
przewodu pokarmowego, dzięki czemu nie powodują nagłych, a przez to szkodliwych wahań poziomu
glukozy we krwi. Ponadto ich wartość kaloryczna jest nieco wyższa: 1 g skrobi daje po spaleniu w
organizmie ludzkim 4,12 kcal, 1 g cukru buraczanego 3,91 kcal, alg cukru z owoców (fruktozy) 3,73
kcal.
U kogoś, kto spożywa dużo węglowodanów, organizm musi w 50-90% przekształcać je w [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • karpacz24.htw.pl